Ngày 8/8/2025, OpenAI chính thức ra mắt GPT-5 – mô hình AI được giới thiệu là "thông minh nhất, nhanh nhất và hữu ích nhất" từ trước tới nay. GPT-5 đánh dấu một sự dịch chuyển quan trọng: từ việc coi AI như "một mô hình trả lời câu hỏi" sang "một tác nhân (agent) có thể tự suy nghĩ, lập kế hoạch và sử dụng công cụ để hoàn thành mục tiêu".

GPT-5 dưới góc nhìn kiến trúc

OpenAI thiết kế GPT-5 như một hệ thống hợp nhất với ba thành phần chính. Một router thông minh sẽ chọn mô hình phù hợp dựa trên độ phức tạp của câu hỏi, công cụ cần dùng và ý định của người dùng.

API hỗ trợ bốn mức suy luận: minimal, low, medium, high – trong đó minimal là mới, cho phép gần như tắt toàn bộ "thinking tokens" để tăng tốc. Người dùng có thể yêu cầu tóm tắt quá trình suy luận bằng reasoning: {"summary": "auto"}.

Từ mô hình sang tác nhân dùng công cụ

Điểm nổi bật nhất của GPT-5 là khả năng sử dụng công cụ như một phần của tư duy – đúng nghĩa là một agent. Mô hình này có thể:

GPT-5 gọi công cụ song song hiệu quả hơn các mô hình trước, biết khi nào nên chạy tuần tự và khi nào nên song song để tối ưu tốc độ. Điều này mở ra khả năng chạy tác vụ dài hạn với độ trễ thấp – mảnh ghép quan trọng cho các sản phẩm AI-native.

Trải nghiệm thực tế – GPT-5 như một lập trình viên full-stack

Bài review của Latent Space chia sẻ rằng GPT-5 là "mô hình lập trình tốt nhất thế giới" ở thời điểm ra mắt. Mô hình này thể hiện khả năng vượt trội trong nhiều tác vụ lập trình phức tạp mà các mô hình khác như o3, Claude Code, Opus 4 đều thất bại.

Hiệu suất benchmark

GPT-5 đạt state-of-the-art trên nhiều bài test, thể hiện khả năng vượt trội trong nhiều lĩnh vực từ toán học đến lập trình và xử lý hình ảnh.

Đặc biệt, GPT-5 đạt 94,6% trong bài test AIME 2025 về toán học mà không cần sử dụng công cụ hỗ trợ. Trong lĩnh vực kiến thức cấp độ tiến sĩ (GPQA), mô hình đạt 88,4%. Về lập trình, GPT-5 đạt 74,9% trong SWE-bench Verified, và trong xử lý hình ảnh (MMMU Pro), mô hình đạt 84,6%.

Đáng chú ý, GPT-5 đạt 69,6% trong việc tuân theo hướng dẫn (instruction following), cao hơn cả GPT-4o và o3, thể hiện khả năng hiểu và thực hiện yêu cầu của người dùng tốt hơn.

Nâng cấp an toàn và phong cách

OpenAI đã thực hiện nhiều cải tiến về an toàn và phong cách trong GPT-5, giúp mô hình trở nên linh hoạt và an toàn hơn trong việc xử lý các câu hỏi nhạy cảm.

Những cải tiến này giúp GPT-5 trở nên cân bằng hơn giữa việc cung cấp thông tin hữu ích và đảm bảo an toàn. Mô hình có thể thích nghi với nhiều phong cách giao tiếp khác nhau, đồng thời giảm thiểu việc đưa ra phản hồi thiên vị hoặc quá chiều theo ý kiến của người dùng.

Việc bổ sung các preset nhân cách cũng tạo ra trải nghiệm đa dạng hơn, phù hợp với nhiều mục đích sử dụng khác nhau, từ phân tích kỹ thuật đến lắng nghe và hỗ trợ.

Ứng dụng thực tế trong doanh nghiệp

Theo tài liệu Inside GPT-5 for Work, GPT-5 đã được ứng dụng hiệu quả trong nhiều phòng ban và tác vụ khác nhau của doanh nghiệp.

GPT-5 đã chứng minh khả năng hỗ trợ đa dạng các tác vụ trong doanh nghiệp, từ việc lập kế hoạch tiếp thị đến phát triển ứng dụng và xử lý sự cố IT. Trong lĩnh vực marketing, mô hình có thể lập kế hoạch go-to-market và tạo ra các điểm truyền thông chính. Đối với bộ phận kỹ thuật, GPT-5 có thể tạo dashboard từ mô tả và hỗ trợ gỡ lỗi phức tạp.

Các phòng ban tài chính có thể sử dụng GPT-5 để mô phỏng lãi suất và tạo ra các slide trình bày kèm mô hình. Bộ phận chiến lược có thể phân tích đối thủ cạnh tranh và tạo ra các bài thuyết trình cho lãnh đạo. Đối với bộ phận pháp lý, GPT-5 hỗ trợ so sánh luật và tạo ra các biện pháp kiểm soát tuân thủ.

Giá và rollout mới

OpenAI đã công bố cấu trúc giá mới cho GPT-5 và lộ trình triển khai các phiên bản khác nhau của mô hình.

Cấu trúc giá mới của OpenAI cho thấy sự đa dạng hóa các phiên bản GPT-5 để phù hợp với nhiều nhu cầu và ngân sách khác nhau. Việc giảm 90% giá cho token đã dùng lại trong vài phút gần nhất là một chiến lược thông minh để khuyến khích việc sử dụng hiệu quả và tiết kiệm chi phí.

Lộ trình triển khai cho thấy OpenAI đang nhanh chóng mở rộng khả năng tiếp cận GPT-5 cho tất cả người dùng, từ gói Free đến Pro. Việc tăng gấp đôi rate limits cho Plus/Team vào cuối tuần và kế hoạch ra mắt bản mini của GPT-5 trong tuần tới thể hiện cam kết của OpenAI trong việc cung cấp trải nghiệm tốt nhất cho người dùng.

Hạn chế & phản hồi cộng đồng

Mặc dù có nhiều cải tiến đáng kể, GPT-5 vẫn tồn tại một số hạn chế và nhận được nhiều phản hồi từ cộng đồng người dùng.

Một trong những hạn chế đáng chú ý của GPT-5 là khả năng viết lách kém hơn so với GPT-4.5 và một số đối thủ chuyên về lĩnh vực này. Mô hình có xu hướng tạo ra nội dung kiểu "LinkedIn-slop" (văn phong quá hoa mỹ, thiếu tự nhiên) nếu không được kiểm soát bằng prompt cụ thể.

Về mặt tích hợp đa phương tiện, GPT-5 không tích hợp sẵn khả năng tạo ảnh và âm thanh, đòi hỏi người dùng phải sử dụng các mô hình khác như GPT-4o Audio hoặc DALL·E. Vấn đề prompt injection (kỹ thuật đánh lừa AI thông qua prompt) vẫn chưa được giải quyết triệt để, tiềm ẩn rủi ro về bảo mật.

Kết luận

GPT-5 không chỉ mạnh hơn ở benchmark mà còn thực dụng hơn trong công việc – đặc biệt là phát triển phần mềm, vận hành tác nhân và sử dụng công cụ. Nó đưa chúng ta gần hơn đến một kỷ nguyên AI-native agents: hệ thống có thể tự suy nghĩ, lập kế hoạch, sử dụng tài nguyên để đạt mục tiêu.

Với GPT-5, bài toán không còn là "AI trả lời đúng" mà là "AI hoàn thành công việc". Đây là một bước tiến quan trọng trong việc phát triển AI từ một công cụ trả lời câu hỏi đơn thuần sang một tác nhân thông minh có khả năng tự chủ và giải quyết vấn đề phức tạp.

Mặc dù vẫn còn một số hạn chế, GPT-5 đã mở ra nhiều khả năng mới cho việc ứng dụng AI trong doanh nghiệp và đời sống. Khả năng sử dụng công cụ, suy nghĩ nhiều bước và lập kế hoạch của GPT-5 hứa hẹn sẽ tạo ra những thay đổi lớn trong cách chúng ta tương tác với công nghệ và giải quyết các vấn đề phức tạp.